Η
υπόθεση του σεντουκιού εκτυλίσσεται σε ένα ιστορικό φόντο που σημάδεψε την
νεότερη ελληνική ιστορία.
1914
Ξεσπά
ο Ά παγκόσμιος πόλεμος με μια δολοφονία στο Σεράγεβο. Ο ιμπεριαλισμός, ο
εθνικισμός και ο ενισχυόμενος μιλιταρισμός φέρνουν αντιμέτωπες τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες
[Γερμανία, Ιταλία, αργότερα Βουλγαρία και Οθωμανική Αυτοκρατορία] με τις δυνάμεις
της Εγκάρδιας -Αντάντ- [Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία αργότερα Ιταλία και
Ελλάδα].
1918
Γίνεται
ανακωχή με τους Οθωμανούς Τούρκους. Οι χώρες της Αντάντ είναι νικήτριες και η
Ελλάδα, στο πλευρό τους, προσδοκά κέρδη.
1919
Ελληνικός
στρατός, με την άδεια των συμμάχων της Αντάντ, κάνει απόβαση στη Σμύρνη. Ο
ελληνικός πληθυσμός της Σμύρνης με σημαίες υποδέχεται το στρατό. Το όνειρο για
ένωση με την Ελλάδα φαίνεται να παίρνει την εκδίκησή του.
1920
Υπογράφεται
η Συνθήκη των Σεβρών, με τον
ελληνικό στρατό στη Μικρά Ασία. Διπλωματικός θρίαμβος της ελληνικής εξωτερικής
πολιτικής. Ή μήπως η Συνθήκη είναι εύθραυστη σαν τις ομώνυμες πορσελάνες;
1921
Ο
ελληνικός στρατός προελαύνει στα ενδότερα της Ανατολίας. Ο Βενιζέλος δεν
καθοδηγεί πλέον την πολιτική τύχη του έθνους. Οι «σύμμαχοι» της Αντάντ
προχωρούν σε διμερείς συμφωνίες με τον Κεμάλ. Η Ελλάδα συνεχίζει να υπηρετεί τη
«Μεγάλη Ιδέα»: απελευθέρωση των αλύτρωτων ελληνικών πληθυσμών που διαβιούσαν
στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
1922
Το
καλοκαίρι σε μια αντεπίθεση του Κεμάλ ο ελληνικός στρατός υποχωρεί. Οι Τούρκοι
μπαίνουν στη Σμύρνη και την καίνε. Οι Έλληνες κάτοικοι προσπαθούν να εγκαταλείψουν
την πόλη, πανικόβλητοι, με κάθε μέσο. Ο ελληνισμός της Μικράς Ασίας ξεριζώνεται
από τις εστίες αιώνων. Οι «σύμμαχοι» μένουν ασυγκίνητοι στο ανθρώπινο δράμα που
εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους.
Ελισάβετ Στρατηγοπούλου